بررسی قابلیت تولید زهاب اسیدی در باطله های فرآوری معدن مس پروفیری سرچشمه

تشکیل زهاب اسیدی معدنی و آلوده کننده های همراه با آن یکی از بزرگترین مشکلات محیط زیستی به شمار می رود. زهاب اسیدی عمدتا تابعی از کانی شناسی سنگها و در دسترس بودن آب و اکسیژن است. به دلیل تأثیر کانی شناسی و فاکتورهای دیگر بر روی پتانسیل تشکیل اسید، مقدار و ترکیب شیمیایی آن از یک محل به محل دیگر بسیار متغیر است. عملیات استخراج و فرآوری با افزایش سطح تماس کانیهای سولفیدی و نرخ واکنشهای اکسیداسیون، تولید زهاب اسیدی را سبب می شود. کاهش ph شرایط را برای انحلال و مهاجرت فلزات سنگین و مضر فراهم می کند با توجه به پرهزینه ومشکل بودن خنثی سازی زهاب اسیدی ، پیش بینی امکان تولید زهاب اسیدی بسیار حائز اهمیت است. جهت پیش بینی قابلیت تولید زهاب اسیدی از آزمایشهای استاتیکی و سینتیکی استفاده می شود. لازم بذکر است که در بسیاری از موارد در کنار این آ‍زمایشها از مطالعات کانی شناسی و مدلسازی جهت بررسی و تفسیر نتایج این آزمایشها استفاده میگردد. کانسار مس سرچشمه بزرگترین کانسار مس در ایران است. با توجه به حضور مقادیر قابل توجه کانیهای سولفیدی، مخصوصا پیریت در باطله های فرآیند فلوتاسیون، انجام مطالعات پیش بینی قابلیت تولید زهاب اسیدی در منطقه مذکور انجام گرفت. در این راستا بعد از مطالعات کانی شناسی، آزمایشهای استاتیکی به منظور تخمین ظرفیت تولید و خنثی سازی اسید صورت گرفت. مطابق نتایج آزمایشهای استاتیکی، اکثر باطله ها دارای قابلیت تولید اسید تشخیص داده شدند برای تأیید یا کاهش تردید در طبقه بندی باطله ها، دارای قابلیت تولی اسید تشخیص داده شدند. برای تأیید یا کاهش تردید در طبقه بندی باطله ها تشخیص واکنشهای هوازدگی تعییین نرخ تولید اسید و کیفیت زهاب، آزمایش سیستیکی سلول مرطوب انجام گرفت. در نهایت، با تفسیر نتایج و آنالیز پارامترهای مختلف زهاب حاصل از آزمایش سیستیکی مانند ph، eh هدایت الکتریکی، سختی، غلظت عناصر مختلف محلول مشخص شد که باطله های فلوتاسیون مس سرچشمه مولد زهاب اسیدی هستند.